8. Yargı Paketi maddeleri neler, içeriği belli oldu mu? Yeni yargı paketi ne zaman çıkacak?

YENİ YARGI PAKETİ NE ZAMAN ÇIKACAK?

Yargı Paketi üzerindeki çalışmalar hızla devam ediyor. Yakın bir tarihte Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması planlanan bu paketin ayrıntıları artık netleşti. 22 farklı kanunda toplamda 105 maddenin değiştirilmesi öngörülüyor. Bu değişiklikler arasında öne çıkan bir düzenleme, evli kadınların sadece kendi soyadlarını kullanma hakkı oldu. Ayrıca, hapis cezasının süresi ne olursa olsun, hükümlülerin cezalarının yüzde 40’ını cezaevinde geçirmeleri gerekecek. Peki, bu önemli yargı reformu ne zaman yürürlüğe girecek? 

Bakan Tunç, cezasızlık algısını ortadan kaldırmak için yapılacak düzenlemelerin kamuoyunda büyük bir beklenti oluşturduğunu belirtti. “Suç işleyenin yanına kar kalmamalı” diyen Tunç, 2 yılın altında ceza alan bir kişinin, koşullu salıverme ve denetimli serbestlik süreleri göz önüne alındığında, hiç cezaevinde kalmadan tahliye olabildiğini ifade etti. Bu durumun toplumda bir cezasızlık algısı oluşturduğunu belirten Tunç, denetimli serbestlik süresinin otomatik olarak 1 yıl olmaktan çıkarılacağını ve cezanın büyüklüğüne göre belirleneceğini açıkladı. Örneğin, 1 ay ceza alan bir kişinin bile 12 gününü cezaevinde geçirmesi gerektiğini belirtti. Bu düzenlemenin, az ceza alan hükümlülerin de ceza infaz kurumuna girmesini sağlayarak, cezasızlık algısını ortadan kaldırmayı hedeflediğini ifade etti. Ancak, denetimli serbestlik süresi 3 yılı aşmayacak. 

Bakan Tunç, paketin Ocak ayında açıklanacağını duyurmuştu. Bu önemli değişiklikleri içeren düzenlemelerin, kısa süre içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması bekleniyor. Bu düzenlemelerin yasalaşması durumunda, 5 yılın altında ceza alan suçluların da cezaevinde kalma durumu söz konusu olacak.

Bakan Yılmaz Tunç açıklamasında denetimli serbestlik kriterlerinin değişeceğini de belirtti. Artık her hükümlüye otomatik olarak 1 yıl uygulanmayacak, bunun yerine cezayla orantılı olarak  belirlenecek. Bu düzenlemeye göre, hükümlülerin cezalarının en az yüzde 40’ını ceza infaz kurumunda geçirecekler. Örneğin, 1 ay ceza alan bir kişi, bu sürenin 12 gününü ceza infaz kurumunda geçirecek. Bu düzenleme, az ceza alan hükümlülerin de ceza infaz kurumuna girmesini sağlayarak, cezasızlık algısını ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Ancak, denetimli serbestlik süresi 3 yılı geçemeyecek.

8. Yargı Paketi yani “Yargı Hizmetlerinin Etkinliğinin Artırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklif Taslağı”nda şu an itibarıyla 67 madde bulunuyor. 

Taslak Metne buradan ulaşabilirsiniz.

Taslak metne göre:

• 24 Ocak 2024 tarihi itibarıyla evlenen kadınlar, eşinin soyadı yerine artık yalnızca kendi soyadını taşıyabilecek.

• Anneye, baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davasını açma imkanı tanınacak.

• Çocuk evlat edinenlerin adları, evlatlığın kimliğine ana ve baba adı olarak yazılabilecek.

• 1 Nisan 2024 tarihinden sonra verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararlarına karşı istinaf mahkemesine başvurulabilecek.

• Hapis cezası gerektiren suçlarda ön ödeme miktarının hesaplanmasında bir gün karşılığı olarak belirlenen 30 TL, 100 TL’ye yükseltilecek.

• Doğrudan verilen adli para cezalarında kesinlik sınırı 3 bin TL’den 15 bin TL’ye çıkarılacak.

• Hükümlünün koşullu salıverilme süresinin beşte birini denetimli serbestlikte geçirmesi sağlanacak. Böylelikle, her hükümlü cezasının en az yüzde 40’ını cezaevinde çekecek.

• Denetimli serbestlik süresi 3 yılla sınırlandırılacak.

• İtiraz, istinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri 7 günden 2 haftaya çıkarılacak.

• Hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hali, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak. Ayrıca, şikâyete tabi olan hakaret suçunda şikâyet süresi 1 yılı geçmeyecek.

• Hükümlülerden 0-6 yaş grubunda çocuğu bulunan kadınlar, maruz kaldığı ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyenler ve 70 yaşını bitirmiş olanlar, koşullu salıverilme için cezaevlerinde geçirmeleri gereken sürenin beşte üçünü ceza infaz kurumlarında geçirmeleri halinde denetimli serbestlikten yararlanabilecek.

• Kadına şiddetle mücadele kanununda düzenlenen zorlama hapsine itiraz yoluna ilişkin düzenleme yapılacak.

• Makul sürede yargılanma hakkının ihlâl edildiği iddiasıyla yapılmış ve kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla AYM’de derdest olan bireysel başvurular ile AYM’nin incelemenin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmediği gerekçesiyle düşme kararı verdiği bireysel başvurular bakımından da Tazminat Komisyonu’na başvuru imkânı getirilecek.

• Hakkında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler, cezalarının dörtte üçünü infaz kurumunda iyi hâlli olarak geçirmeleri halinde koşullu salıverilmeden yararlanabilecek. Halihazırda ikinci defa mükerrer olanlar şartlı tahliyeden yararlanamıyor; cezalarının tamamı kadar süre cezaevlerinde kaldıktan sonra tahliye olabiliyorlardı. Teklifle mahkumların ikinci defa mükerrer oldukları cezalarının tamamı kadar değil, dörtte üçü kadar cezaevinde kalmalarının önü açılacak. Denetimli serbestlikten yararlanamayan ikinci kez mükerrer olan hükümlüler denetimli serbestlikten de yararlanabilecek.

• Mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip hukukçular, sınavsız olarak arabulucu olabilecek.

• İcra ve İflas Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanununda değişiklik yapılarak, parasal sınırlarda yeniden değerleme oranında artırma yapılması sonucunda belirlenen miktarlarda bin TL’nin altı dikkate alınmayacak.

• Bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararı üzerine ilk derece mahkemesince verilen kararlar ile Yargıtay’ın bozma kararı üzerine yeniden verilen kararlara karşı, ilk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlara göre istinaf ve temyize başvurulabilecek.