SGK TARAFINDAN KARŞILANMAYAN KANSER İLAÇLARI İÇİN İZLENEBİLECEK HUKUKİ YOLLAR
SGK Tarafından Bedeli Ödenmeyen Akıllı Kanser İlaçlarının Mahkeme Kararı İle Bedeli Ödenmeksizin Temin Edilmesi
1. GİRİŞ
Kanser, dünya genelinde milyonlarca insanın yaşamını etkileyen ve modern tıbbın sürekli olarak çözüm yolları aradığı ciddi bir sağlık sorunudur. Bu hastalığın tedavisinde immünoterapi ve akıllı ilaçlar gibi yeni nesil tedavi yöntemleri büyük önem taşımaktadır. Ancak Türkiye’de, bu ilaçların birçoğu maalesef Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından finansal olarak desteklenmemektedir. Bu durum, özellikle geleneksel tedavi yöntemlerine (kemoterapi, radyoterapi) yanıt vermeyen ileri evre kanser hastaları için büyük bir engel oluşturmaktadır.
Kanser tedavisinde akıllı ilaç kullanım süreci, hastalığın doğru teşhisi ile başlar ve etkin bir tedavi planının yapılmasıyla devam eder. Tedavi süreci, hastaya en uygun ilacın seçilmesi, dozajının ayarlanması ve uygun bir tedavi süresinin belirlenmesi ile sonuçlanır. Ne var ki, bu ilaçların yüksek maliyetleri ve SGK’nın sağlık uygulama tebliğinde yer almamaları nedeniyle, birçok hasta bu hayati tedavilere ulaşamamaktadır. Sonuç olarak, birçok hasta ekonomik imkansızlıklar nedeniyle gerekli tedaviyi alamamakta ve bu durum, geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Bu kabul edilemez durum karşısında, hastaların yaşam haklarını savunmak amacıyla SGK’ya karşı dava açılması gerekmekte ve bu davalar, genellikle olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Ancak dava sürecinin başarılı olabilmesi için, ihtiyati tedbir kararlarının hızla alınması ve gerekli tüm belgelerin eksiksiz bir şekilde hazırlanması büyük önem taşır. Eksik bir hazırlık, tedbir kararlarının alınmasını geciktirebilir ve hatta davanın reddedilmesine neden olabilir.
SGK tarafından karşılanmayan ilaç bedelleri için açılan davanın beklenmesi sırasında, hastaların yaşayabileceği zararlar telafi edilemez nitelikte olabilir ve hatta hasta hayatını kaybedebilir. Bu nedenle, bu tür davalar sadece hukuki bir süreç değil, aynı zamanda hastaların temel yaşam haklarını koruma çabasıdır. İhtiyati tedbir kararlarının alınması, bu süreçte yargılama boyunca ilaç masraflarının SGK tarafından karşılanmasını sağlayarak, hastalar için hayati bir öneme sahiptir. Bu nedenle, iş ve idare hukuku alanında deneyimli bir avukat ile çalışmak, sürecin doğru yönetilmesi için elzemdir.
Tedavi sürecinde, hastanın durumunun doğru bir şekilde değerlendirilmesi ve uygun tedavinin uygulanması, her insanın hukuki olarak korunan yaşam hakkının bir parçasıdır. Uluslararası sözleşmeler ve yerel yasalar ışığında, sağlık hizmetlerine erişim her bireyin temel hakkıdır ve devletler bu hizmetleri sağlamakla yükümlüdür. Sosyal güvenlik, bireylerin biyolojik ve sosyal risklere karşı korunmasını sağlar ve bu, devletin sağlık hizmetlerini organize etme ve sunma sorumluluğunu içerir. Özellikle yaşam hakkı doğrudan tehdit altında olduğunda, tedavi ve ilaçlara erişim, devletin sağlaması gereken temel hizmetler arasında yer alır. Bu yüzden, kanser tedavisinde kullanılan ve SGK tarafından karşılanmayan ilaçlar için yapılan hukuki mücadeleler, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda etik bir gerekliliktir.
2. SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları İçin İzlenecek Hukuki Yollar Nelerdir?
Kanser hastaları için gerekli olan ve yüksek maliyetli olan akıllı ilaçların SGK tarafından karşılanmaması, hastalar için büyük mağduriyetlere yol açmaktadır. Anayasa, yaşam hakkını koruma altına almış ve bu hakkı, devletin temel yükümlülükleri arasında yer almaktadır. Kanser ilaçlarının SGK tarafından karşılanması için izlenebilecek hukuki süreçler aşağıdaki gibidir:
- Endikasyon Dışı İlaç Kullanım Başvurusu: Bu adım, hastaların kullanması gereken ilaçlar için gerekli onayların alınmasını içerir. Bu başvuru, her ne kadar zorunlu olmasa da, dava sürecini destekleyici bir ön adım olarak değerlendirilebilir.
- SGK’ya Başvuru: İlk resmi adım, ilgili ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması için yapılan başvurudur. Bu başvuru, ilacın maliyetinin SGK tarafından üstlenilmesi talebini içerir.
- İhtiyati Tedbir Talepli Dava Açılması: Eğer SGK, ilaç bedelini karşılamayı reddederse, hasta veya temsilcileri, sağlık hizmetlerine erişim haklarını savunmak için yargıya başvurabilirler.
Bu süreçte, dava sonucunun beklenmesi sırasında hastanın mağduriyetini önlemek amacıyla ihtiyati tedbir kararı alınması talep edilir. İhtiyati tedbir kararı, mahkeme tarafından dava sonuçlanıncaya kadar geçici olarak alınır ve bu süre zarfında, kanser ilaçlarının maliyetinin SGK tarafından ödenmesini sağlar. Bu önlem, hastaların tedaviye erişiminin kesintiye uğramamasını ve hukuki süreç boyunca sağlık hizmetlerinden faydalanmaya devam etmelerini garanti altına alır.
Bu adımlar, kanser hastalarının yaşam hakkını korumak ve devletin sağlık hizmetlerine erişim konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamak için büyük önem taşır. İhtiyati tedbir, özellikle tedavi sürecinde zamanın kritik olduğu durumlarda, hastalar için hayati bir koruma sağlar. Bu yüzden, kanser tedavisinde kullanılan ve SGK tarafından karşılanmayan ilaçlar için yasal mücadele, sadece bir hak arayışı değil, aynı zamanda bir yaşam mücadelesidir.
3. SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları İçin İhtiyati Tedbir Talebi Nasıl Alınır?
Kanser tedavisinde kullanılması zorunlu olan akıllı ilaçların zamanında temini hayati önem taşır. Bu nedenle, kanser ilaçlarının SGK tarafından karşılanması talebiyle açılan davada, ihtiyati tedbir talebinde bulunmak esastır. Açılacak davanın beklenmesi, hastanın sağlığı üzerinde telafisi imkansız zararlar yaratabilir, hatta ölümle sonuçlanabilir. Bu yüzden, tedavi sürecinde kesintiye uğramamak adına ilaçların SGK tarafından geçici olarak finanse edilmesi için ihtiyati tedbir kararının alınması gerekmektedir.
İhtiyati tedbir, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389. maddesi uyarınca, mevcut durumun değişmesi ya da bir hakka erişimin zorlaşması, imkansızlaşması ya da ciddi zararların meydana gelme ihtimali gibi durumlar göz önünde bulundurularak verilir. Bu, özellikle kanser gibi ciddi hastalıkların tedavisinde, ilaçların sürekliliğinin sağlanması için kritik bir adımdır.
Davada ihtiyati tedbir kararı alınmazsa, kanser hastasının yaşamı ciddi risk altına girebilir. Bu nedenle, dava süreci boyunca ilaçların kesintisiz olarak SGK tarafından karşılanması talebiyle dava açılır. Bu talep, dava dilekçesine dahil edilir ve mahkeme, ilaç bedellerinin dava sonucuna kadar veya mahkeme tarafından yeni bir değerlendirme yapılıncaya kadar SGK tarafından ödenmesine karar verebilir.
4. SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları için Önceden Ödenmiş Olan İlaç Bedellerinin İadesi Mümkün Müdür?
Eğer bir kanser hastası, doktorunun önerdiği ve SGK tarafından karşılanmayan ilaçları kendi imkanlarıyla satın almışsa, bu ilaçların bedellerinin SGK’dan geri alınması mümkündür. Bu nedenle, SGK’ya karşı dava açmadan önce, hastanın kendi cebinden yaptığı ilaç harcamalarının belgelenmesi çok önemlidir.
SGK’ya başvuran ve başvuruları reddedilen kanser hastaları, alternatif bir ilaç olmadığı için ilaç bedellerinin SGK tarafından karşılanması amacıyla dava açmak zorundadırlar. Ancak, dava açmadan önce, hem ödenmiş hem de ödenecek olan ilaç bedellerinin karşılanması için SGK’ya başvuru yapılmalıdır. Eğer SGK, yapılan başvuruyu reddederse, açılacak davada hastane raporu ve reçetenin mahkemeye sunulması gereklidir. Ayrıca, SGK’dan gelen ret yazısının da eklenmesi gerekmektedir.
Dava öncesinde, hasta tarafından ödenmiş olan ilaç bedellerinin iadesi konusunda mahkemeden ihtiyati tedbir talebinde bulunulabilir. Eğer talep edilirse, mahkeme, ödenmiş olan ilaç bedellerinin iadesi ve dava süresince ödenecek olan ilaç bedellerinin geçici olarak SGK tarafından karşılanması kararını verebilir. Bu sayede, hasta, yargılama sonucunu beklemeksizin, dava öncesinde ödemiş olduğu ilaç bedellerini SGK’dan geri alabilir.
5. SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları İçin Açılacak Davalarda Yetkili Mahkemeler
SGK tarafından finanse edilmeyen kanser ilaçları için yapılan başvuruların reddedilmesi halinde, bu karara karşı açılacak davalarda genel olarak İş Mahkemeleri görevlidir. Bu mahkemeler, iş ve sosyal güvenlik hukuku alanındaki uyuşmazlıkları çözme konusunda uzmanlaşmıştır ve bu tür davaları ele alma yetkisine sahiptir.
Ancak, eğer davacı 01 Ekim 2008 tarihinden önce Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışmaya başlamışsa, durum farklılık gösterir ve bu durumda yetkili mahkeme İdare Mahkemeleri olacaktır. İdare Mahkemeleri, kamu hizmeti yürüten kurumlarla ilgili uyuşmazlıklarda görev alır ve bu tür eski statüdeki kamu görevlilerinin davalarını değerlendirir.
Dava açılacak olan mahkeme ayrıca, SGK tarafından yapılan ve kanser ilaç bedelinin karşılanmasını reddeden başvurunun yapıldığı SGK şubesinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemeleri olarak belirlenir. Bu, davanın yerel olarak ilgili SGK şubesine yakın bir mahkemede görülmesini sağlar, böylece dava süreci daha hızlı ve etkin bir şekilde ilerleyebilir.
Bu tür davalarda, sürecin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi için bir avukatla çalışmak büyük önem taşır. Avukat, mevzuata hakimiyet, dava dosyasının eksiksiz hazırlanması ve mahkeme süreçlerinin etkin takibi konularında yardımcı olacaktır. Kanser gibi ciddi sağlık sorunlarıyla mücadele eden hastalar için, bu süreçlerin hızlı ve doğru bir şekilde yönetilmesi hayati önem taşır. Avukat yardımı, hastaların haklarını en iyi şekilde koruyarak, yaşam kalitelerini destekleme ve tedaviye erişimlerini güvence altına alma açısından kritik bir rol oynar.