KONUTTA İNFAZ USULÜNÜN KAPSAMI ile GECE ve HAFTA SONU İNFAZ USULLERİNE İLİŞKİN 10. YARGI PAKETİ KAPSAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER. Gece ve Hafta Sonu İnfaz Düzenlemelerinin Kapsamı Genişletilmiştir.
10. Yargı Paketi ile Konutta İnfaz Usulü ile Gece ve Hafta Sonu İnfaz Usullerine İlişkin Yapılan Değişiklikler
17/6/2024 tarihli ve 7550 sayılı Kanun ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 110. maddesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler, özellikle gece ve hafta sonu infaz usulleri ile konutta infaz usulü bakımından kapsamlı yenilikler getirmekte olup, hükümlülerin sosyal yaşamlarını korumaya yönelik esnek infaz usullerinin kapsamını genişletmektedir. Aşağıda, söz konusu değişiklikler ve uygulamaya ilişkin sonuçlar ayrıntılı olarak ele alınmaktadır.
A. Gece ve Hafta Sonu İnfaz Usullerinde Yapılan Değişiklikler
Düzenleme öncesinde infaz hakimliği tarafından, hükümlünün talebi üzerine:
1. Kasten işlenen suçlarda: Toplam bir yıl altı ay hapis cezası,
her hafta cuma günü saat 19.00’da ceza infaz kurumuna girilip pazar günü aynı saatte çıkılmak suretiyle hafta sonları, veya hafta sonları hariç her gün saat 19.00’da girilip ertesi gün saat 07.00’de çıkılmak suretiyle geceleri infaz edilebiliyordu.
Yeni düzenleme ile bu süre sınırları genişletilmiş;
1. Kasten işlenen suçlarda: Süre sınırı üç yıl,
2. Taksirle öldürme suçu hariç taksirle işlenen suçlarda: Süre sınırı beş yıl olarak belirlenmiştir.
Önceki düzenlemede yalnızca hafta sonları uygulanabilen bu infaz usulü, yeni düzenleme ile hükümlünün iş ve aile hayatına ve ceza infaz kurumunun düzenine uygun olacak şekilde hafta içi günlerine de yayılabilecek biçimde esnetilmiştir.
2. Konutta İnfaz Usulünde Yapılan Değişiklikler
Daha önce konutta infazdan yararlanabilecek hükümlüler açısından öngörülen süreler artırılmıştır. Mahkumiyete konu suç nedeniyle doğmuş zararların aynen iade, eski hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesine ilişkin hukuki sorumluluklar saklı kalmak kaydıyla:
1. Kadınlar, çocuklar ve 65 yaşını bitirmiş kişiler: Önceki sınır 1 yıl iken artık 3 yıl,
2. 70 yaşını bitirmiş kişiler: Önceki sınır 2 yıl iken artık 4 yıl,
3. 75 yaşını bitirmiş kişiler: Önceki sınır 4 yıl iken artık 5 yıl veya daha az süreli hapis cezalarını konutunda çekebilecektir.
4. 80 yaşını bitirmiş kişiler: Yeni eklenen bent ile toplam 6 yıl hapis cezalarını konutunda çekebilecektir.
Önceki düzenlemede yalnızca toplam 5 yıl veya daha az süreli hapis cezaları yönünden uygulanan konutta infaz usulü, ağır hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumunda hayatını yalnız idame ettiremeyecek durumda olan hükümlüler bakımından genişletilmiştir. Yeni düzenleme ile:
1. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları hariç olmak üzere tüm hapis cezalarında ve adli para cezasının hapis cezasına çevrildiği hâllerde,
2. Ağır hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumunda hayatını yalnız sürdüremeyeceği tespit edilen ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen hükümlüler hakkında da konutta infaz kararı verilebilecektir.
3. Bu durumda mahkûmun durumu her yıl gözden geçirilecek, iyileşmenin tespiti hâlinde konutta infaz kararı kaldırılacaktır.
4. Elektronik izleme cihazı (elektronik kelepçe) ise toplam cezası 10 yıldan fazla olan hükümlüler için zorunlu hale getirilmiştir.
Kadın Hükümlüler İçin Özel Düzenleme
Doğum tarihinden itibaren altı ay geçmiş olan ve toplam beş yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm edilen ya da adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen kadınların cezalarının konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafından karar verilebileceği düzenlenmiştir.
Madde Hükümleri Aşağıdaki Suçlar ve Kişiler Hakkında Uygulanmaz:
Üçüncü (ağır hastalık ve engellilik) ve dördüncü (doğum) fıkralar hariç olmak üzere, madde hükümleri aşağıdaki suçlar ve kişiler hakkında uygulanmaz:
a) Terör suçları ile örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlarından ya da örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan mahkûm olanlar,
b) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar,
c) Adlî para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler,
d) Koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler,
e) 105/A maddesinin 6. ve 7. fıkraları uyarınca açık ceza infaz kurumuna gönderilenler.